LEILIJN

'Goedemorgen, ik ben op zoek naar wierook. Ik zag dat u dat verkoopt, er staat een kast vol in de etalage. Maar nu ik binnen ben zie ik dat ik niet bij die kast kan komen.' De dame aan de tafel midden in het volgepropte winkeltje, kijkt op van haar phone en zegt: ' Even wachten, hoor, even dit afmaken. Anders ben ik al mijn tekst straks nog kwijt.' Ik knik begrijpend en blijf geduldig wachten terwijl zij haar tekstje af typt. 

Dan staat ze op en wurmt zich tussen de etalage en de vakkenkast vol met pakjes wierook. Pakt een potje met een mengeling van kurk- en koffiepulp en zet dat bovenop de kast. 'We gaan eerst ruiken', zegt ze, 'en tussendoor moet je steeds even aan dit potje ruiken.'  Met moeite beweegt ze zich tussen de etalageruit en de kast; ze is al niet zo slank en dan ook nog manoeuvreren op de vierkante 30 centimeter, ik geef het je te doen. 

Dan komt ze aan met een drietal pakjes wierook. 'Je moet elk pakje eerst ruiken.  Dan weet je wat bij je past. Doe je ogen maar dicht, dat werkt het beste.'  Gehoorzaam sluit ik mijn ogen en ruik aan het pakje dat ze voor me houdt. Ik moet zeggen of ik het wat vind. 'Mmm, deze ruikt wel lekker fris, die wil ik wel. Ik wil er in totaal zes,' zeg ik. Voordat ze het tweede pakje voor mijn neus houdt, moet ik eerst met mijn snufferd boven het potje met prut hangen. 'Dat heeft een neutraliserende werking, anders raken alle luchtjes door elkaar, kun je het niet goed meer onderscheiden', zegt de dame. 'Oooh ja, begrijp ik,' zeg ik. Dan volgen er nog een aantal doosjes wierook. Ik krijg onderwijl een beetje last van gedachten als: 'Wat sta ik hier in Godesnaam te doen, ik wilde alleen maar wierook kopen, nu sta ik hier al een kwartier aan pakjes en een potje prut te snuffelen.' 

De volgende zes pakjes zijn allemaal niet naar mijn zin. 'Te zwaar; oeh, nee, te scherp; nee, te nikserig.'  De dame wordt er zichtbaar een beetje nerveus van. Onderwijl komen er weer gedachten op zoals: 'Laten we een beetje opschieten. Waarom weet ik niet meer hoe mijn favoriete wierook luchtje heette, dan kan ik dat gewoon vragen. Volgens mij was het patchoelie ofzo.  En Musk. Van die jaren '70 luchtjes, daar houd ik nog steeds van.' 'Kijk', zegt de dame, 'weer nieuwe luchtjes.' Ik beweeg al met mijn neus naar het pakje maar nee, dat is niet de bedoeling. Eerst moet ik met mijn neus die koffie-prutlucht insnuiven, pas dan mag ik verder. Omdat ik nu wel eens wil opschieten en zij een pakje patchoeli onder mijn neus houdt, zeg ik: 'Aaaah patchoeli, dat vind ik altijd zo lekker.' 'Ja haaa, lacht de dame nu geheimzinnig, 'ik hoorde een stem die zei: 'Je moet de patchoeli pakken.' ' 'Echt waar?'  Ze bloost en knikt van: 'Echt waar'. 

Inmiddels heb ik er zo'n zes bij elkaar besnuffeld. Ik pak het stapeltje van de kast en zeg: 'Zo, ik heb er genoeg hoor. Laten we gaan afrekenen.'  De dame wurmt zich tussen kast en ruit uit en gaat bij de tafel in het midden staan. Ik onderwijl pak mijn knip en haal mijn pasje eruit. ' Oh nee hoor, dat kan hier niet. Je kunt niet bij mij pinnen. Je moet weten, er loopt hier een leilijn door de winkel.'  Terwijl ze dat zegt kijkt ze me indringend aan. 'Maar dat zegt je misschien niet zoveel?' 'Jawel hoor', zeg ik, 'dat zegt me wel wat. ' 'Nou, dat betekent dus dat het pinapparaat het niet doet. De directeur van de ING snapte er niks van, maar uitgerekend hier doet het pinapparaat het dus niet, door die lei lijn.'  'Okay, maar dan moet ik even geld opnemen bij de flappentap. Waar is de dichtstbijzijnde?' Ze verwijst me naar de boekenwinkel waar ik notabene net ben geweest: zo'n tien minuten lopen hiervandaan. 'Nee', zegt een andere klant, 'die heeft die service toevallig sinds deze week niet meer. Je moet nu naar de Dekamarkt, tenminste, naar de sigarenboer daar tegenover.' 'Wat', zeg ik, 'dat is aan de andere kant van het dorp?!' 'Ach', zegt de dame, 'dat is tien minuutjes lopen.' 'Nou', denk ik, 'dat is twintig minuutjes lopen en dan moet ik daar nog wachten, geld opnemen en dan weer terug.' Ik heb geen zin in dit, merk ik inmiddels aan mezelf. Eerst was ik al bijna aan half uur gedwongen te snuffelen en snuiven, nu moet ik van deze dame maar even naar de andere kant van het dorp geld ophalen omdat hier een leilijn zou lopen. 

'Ik ga', zeg ik, 'ik kom zo wel terug.' 'Ja, goed', zegt de dame. 'Laat je bos bloemen hier maar liggen, daar let ik wel op.' 'Nou, nee hoor, die neem ik wel mee. Tot straks', zeg ik. 'Tot nooit meer ziens', denk ik en wandel de deur uit. Achter me hoor ik de dame alweer druk in gesprek met een nieuwe klant. Op de tafel liggen zes pakjes wierook.